Borówka wysoka zwana też amerykańską ( Vaccinium corymbosum L. ) jest rośliną długowieczną i o specyficznych wymaganiach siedliskowych. Dlatego kluczową sprawą przy podejmowaniu decyzji o zakładaniu plantacji borówki jest dobór i przygotowanie stanowiska.
Gleba pod uprawę borówki powinna posiadać następujące cechy:
- Odczyń kwaśny – pH poniżej 4,5 mierzone w 1 n KCl
- Wysoką zawartość masy organicznej
- Małą zwięzłość, dużą porowatość
- Wysoki poziom wód gruntowych
Pod plantację borówki najlepiej wybierać tereny równinne o niewielkim spadku ( by występował naturalny spływ zimnego powietrza), dobrze nasłonecznione (wystawa południowa i zachodnia) i osłonięte od silnych wiatrów. Wysokie drzewa otaczające plantację mogą hamować przepływ powietrza i stwarzać niebezpieczeństwo zastoisk mrozowych. Należy również unikać terenu na którym występują okresowe zastoiny wodne – szczególnie w okresie wiosennym. Uprawie borówki wysokiej sprzyja bliskość dużych zbiorników wodnych, które łagodzą niekorzystne warunki zimą, zmniejszają niebezpieczeństwo przemarzania kwiatów przy wiosennych przymrozkach i stanowią dobre źródło wody potrzebnej do nawadniania plantacji. Należy pamiętać o konieczności uzyskania stosownych zezwoleń do korzystania z zasobów wodnych do nawadniania.
Dużą pomocą przy ocenie przydatności gleby będzie ocena profilu glebowego. W tym celu należy wykopać doły odkrywkowe w ilości około 5-7 szt./ha. Odkrywki powinny mieć głębokość 1,0-1,5 m. pozwolą one określić rodzaj gruntu, miąższość warstwy próchniczej oraz ewentualne występowanie warstwy iłowej, rudawca lub podeszwy płużnej. Podeszwa płużna i rudawiec to warstwy których korzenie borówki nie są w stanie przebić dlatego należy je likwidować poprzez odpowiednie zabiegi agrotechniczne. Lepiej unikać stanowisk gdzie warstwa iłu znajduje się płycej niż 50 cm.
Oprócz znajomości właściwości fizycznych gleby, przed sadzeniem należy również określić jej zasobność w składniki pokarmowe. Próbki gleby należy pobrać z warstwy ornej ( do 20 cm ) i podornej. Najlepiej zlecić badanie gleby metodą ogrodniczą i ustalić zalecenia nawozowe na podstawie analizy gleby. Bardzo istotnym badaniem jest ustalenie odczynu gleby. Borówka wysoka wymaga gleb kwaśnych o pH 3,5–4,0 (oznaczanym w KCl). Obniżenie pH do wyżej wspomnianego jest możliwe przez siarkowanie. Siarkowanie należy wykonać na całej powierzchni pola przeznaczonego pod nasadzenia. Rozsianą siarkę bardzo dokładnie mieszamy z glebą za pomocą brony talerzowej, kultywatora lub glebogryzarki. Dawka siarki jest zależała od aktualnej kwasowości i żyzności gleby ( tabela ). Niższą dawkę stosujemy na glebach lekkich, o małej zasobności w próchnicę, wyższą na glebach żyźniejszych, bogatych w próchnicę. Jednorazowa dawka S nie może przekraczać 300 kg na ha ( wg. Metodyki integrowanej produkcji borówki). Jeśli zatem potrzeby siarkowania są większe, to siarkowanie należy wykonać kilka razy w ciągu roku, w odstępach 3-4 miesięcy. Zakwaszanie gleby należy wykonać najpóźniej rok przed planowanym założeniem plantacji, najlepiej wiosną, by siarka mogła wejść do kompleksu glebowego, a wiosną następnego roku ponownie sprawdzić pH i w miarę potrzeby powtórzyć siarkowanie. Użytą siarkę należy przyorać najlepiej na głębokość 10-20 cm. W ten sposób zakwaszające działanie S jest przyśpieszone.
Na podstawie wyników analizy gleby uzupełnia się przed sadzeniem niedobory potasu ( najlepiej w postaci siarczanu potasu ) i fosforu. Nawozy te należy zastosować podczas ostatecznego przygotowywania pola.
Tab. PRZYBLIŻONE DAWKI SIARKI POLECANE DO ZAKWASZANIA GLEBY
* P — gleby piaszczyste (w kg/100 m2)
* C — gleby cięzkie, gliniaste (w kg/100 m2)
W celu poprawy struktury gleby oraz jej zasobności w składniki pokarmowe i materię organiczną, dobrze jest zastosować w roku poprzedzającym sadzenie plantacji, nawozy zielone. Z uwagi na niskie pH najlepiej będą się sprawdzać łubin żółty, seradela lub żyto. Powinny one dodatkowo tłumić chwasty i ograniczyć ich występowanie na plantacji borówki w latach następnych. W celu wzbogacenia gleby w substancję organiczną stosuje się torf, wysoki, przekopostowane trociny iglaste lub przekompostowaną korę sosnową. Składniki te nie tylko poprawią odczyn gleby, ale też zwiększą jej porowatość i pojemność powietrzną. Materiał uszlachetniający należy dokładnie wymieszać z rodzimą glebą.
Istotnym zabiegiem przygotowującym pole pod uprawę roślin wieloletnich jest zniszczenie uciążliwych chwastów. Do likwidacji chwastów wieloletnich należy przystąpić rok przed założeniem plantacji. Gdy występują liczne chwasty trwałe, należy pozostawić pole bez uprawy, aż osiągną one wysokość około 10-15 cm i dopiero wtedy opryskiwać herbicydami o działaniu systemicznym. Następnie dobrze jest odczekać do sierpnia, skosić chwasty które ponownie się pojawią, poczekać aż odrosną i ponownie zastosować herbicyd. Jesienne zwalczanie chwastów dwuliściennych jest bardzo istotnym zabiegiem. Dopiero po tym zabiegu można przystąpić do przygotowania gleby polegającym na jej spulchnieniu i wprowadzeniu substancji organicznej.
Opracowanie: Marta Dobrowolska
Literatura;
Kazimierz Pliszka – praca zbiorowa „ Borówka wysoka”
Kazimierz Smolarz – „Borówka wysoka”
Opracowanie zbiorowe Instytutu Ogrodnictwa pod kierunkiem dr hab. Barbary H. Łabanowskiej prof. IO i dr Małgorzaty Tartanus „Metodyka integrowanej produkcji Borówki wysokiej” (wydanie czwarte zmienione)
Materiały konferencyjne „Innowacyjna uprawa roślin jagodowych: Jagody kamczackiej i borówki amerykańskiej- zakładanie plantacji towarowych.
Materiały szkoleniowe „ Nowe rozwiązania w produkcji malin i borówki amerykańskiej”
0 komentarzy